[Bóc Term] Sell In May ảnh hưởng thế nào đến hành vi đầu tư

Khi mọi người đồng loạt... bán tháo hết cổ phiếu vào tháng 5.

Trên thị trường chứng khoán, các chỉ số tài chính và các chỉ báo kinh tế đóng vai trò vô cùng quan trọng nhưng không phải là yếu tố quan trọng duy nhất. Nhiều tiêu chí có ảnh hưởng lớn đến hành vi đầu tư thường bị bỏ qua bao gồm tâm lý học tài chính và tâm lý thị trường. Hiểu về ảnh hưởng của yếu tố cảm xúc và tâm lý ảnh đến quyết định đầu tư có thể quan trọng không kém việc hiểu về báo cáo tài chính và các chỉ báo kinh tế. Bằng cách nhìn vào vai trò của tâm lý học tài chính và tâm lý thị trường, chúng ta có thể có được cái nhìn sâu hơn về lý do tại sao một số xu hướng thị trường cụ thể xảy ra.

1. Sell in May là gì?

“Sell in May”, tạm dịch “Hãy bán cổ phiếu vào tháng 5”, là một chiến thuật đầu tư của giới tài chính - kinh doanh trên thế giới. Nếu tuân thủ quy tắc này, một nhà đầu tư sẽ bán cổ phiếu để thu về tiền mặt vào đầu tháng 5, và đến tháng 11 mới bắt đầu mua cổ phiếu trở lại.

Chiến thuật đầu tư này được ủng hộ dựa trên quan niệm rằng thị trường chứng khoán có xu hướng đi xuống trong khoảng thời gian từ tháng 5 đến tháng 10.

2. Sell in May có nguồn gốc từ đâu?

Câu ngạn ngữ "Sell in May" được cho là bắt nguồn tại Anh từ thế kỷ 17. Nguyên gốc của câu ngạn ngữ cổ này là “Sell in May and go away, and come on back on St. Leger’s Day”. St. Leger’s Day là ngày diễn ra một sự kiện đua ngựa nổi tiếng vào trung tuần tháng 9 hàng năm tại Anh. Câu ngạn ngữ khuyến nghị các nhà đầu tư, quý tộc và chủ ngân hàng tại Anh rời thành phố London náo nhiệt để đi về miền quê trong những tháng mùa hè nóng nực. Họ sẽ tận hưởng những hoạt động của sự kiện đua ngựa, rồi mới quay trở lại thị trường chứng khoán vào khoảng cuối năm.

3. Sell in May phổ biến từ khi nào?

Từ khoảng giữa thế kỷ 20, thuật ngữ “sell in May” dần trở nên phổ biến. Trong vòng hơn nửa thế kỷ, lý thuyết này được thể hiện rõ nét tại thị trường chứng khoán Mỹ. Theo thống kê của Forbes, từ năm 1950 đến năm 2013, chỉ số Dow Jones Industrial Average cho thấy mức lợi nhuận trung bình chỉ 0,3% trong giai đoạn tháng 5 đến tháng 10.

Trong khi đó, giai đoạn từ tháng 11 đến tháng 4 ghi nhận mức tăng trung bình lên đến 7,5%. Dựa theo thống kê này, nếu nhà đầu tư nào áp dụng chiến lược “sell in May” bằng cách chỉ tham gia thị trường từ tháng 11 rồi bán hết cổ phiếu trước khi bước vào mùa hè, anh ta sẽ có nhiều lợi nhuận hơn nếu chỉ tham gia thị trường vào khoảng giữa năm.

Tuy nhiên, chiến lược đầu tư này không phải lúc nào cũng được ủng hộ.

Theo nghiên cứu thị trường của Barron’s, trong 30 năm qua, một nhà đầu tư theo chiến lược “sell in May” chỉ có lợi nhuận cao hơn 0,7% mỗi năm so với một nhà đầu tư trung bình. Và lợi nhuận đó thậm chí chưa trừ thuế và chi phí giao dịch - vốn có thể làm lợi nhuận thấp hơn hoặc thậm chí lỗ.

Bức tranh "sell in May" không hoàn toàn tương đồng giữa thị trường thế giới và thị trường Việt Nam | Nguồn: Forbes

4. Một số chiến lược thay thế cho “Sell in May”

• Tính trung bình chi phí bằng đô la: Thay vì bán tất cả cổ phiếu, hãy xem xét cách tiếp cận dần dần. Trung bình chi phí bằng đô la là chiến lược đầu tư một số tiền cố định đều đặn, bất kể điều kiện thị trường. Cách tiếp cận này có thể đặc biệt hiệu quả trong những thời điểm biến động vì nó giúp làm dịu đi những mức cao và thấp của thị trường.
• Xoay vòng ngành: Thay vì tránh hoàn toàn thị trường trong những tháng mùa hè, hãy cân nhắc luân chuyển khoản đầu tư của bạn sang các lĩnh vực có hoạt động tốt trước đây trong thời gian này. Ví dụ, lĩnh vực công nghệ có xu hướng hoạt động tốt trong những tháng mùa hè khi mọi người dành nhiều thời gian hơn trong nhà để sử dụng các thiết bị điện tử.
• Có tầm nhìn dài hạn: Nếu bạn là nhà đầu tư dài hạn, điều quan trọng cần nhớ là những biến động ngắn hạn của thị trường chỉ là ngắn hạn. Thay vì bị cuốn theo những biến động hàng ngày của thị trường, hãy tập trung vào các xu hướng dài hạn. Về lâu dài, thị trường chứng khoán luôn mang lại lợi nhuận vững chắc cho những nhà đầu tư kiên nhẫn và kỷ luật.
• Quản lý tích cực: Cuối cùng, hãy xem xét phương pháp quản lý tích cực đối với các khoản đầu tư của bạn. Thay vì chỉ đơn giản mua và nắm giữ một danh mục cổ phiếu, một nhà quản lý tích cực tìm cách tận dụng sự thiếu hiệu quả của thị trường và tận dụng các cơ hội ngắn hạn. Mặc dù cách tiếp cận này có thể liên quan đến mức phí cao hơn nhưng nó cũng có thể mang lại lợi nhuận cao hơn cho các nhà đầu tư.

Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tâm lý thị trường và cách ứng xử thông minh khi đầu tư. Hãy luôn tìm hiểu và nâng cao kiến thức của mình để đạt được thành công trên con đường đầu tư chứng khoán!